بیشتر ما روزی 3 وعده غذا میخوریم و در هر وعده به ارزش غذایی که میخوریم و روش پخت غذاهایمان توجه داریم اما نکتهای که معمولا از آن غفلت میکنیم...
بیشتر ما روزی 3 وعده غذا میخوریم و در هر وعده به ارزش غذایی که میخوریم و روش پخت غذاهایمان توجه داریم اما نکتهای که معمولا از آن غفلت میکنیم، اهمیت همان سطحی است که روی آن غذا میخوریم؛ در حالی که این موضوع بهطور مستقیم با سلامت ما ارتباط دارد.
در گذشته بیشتر از سفرههای حصیری و پارچهای استفاده میشد اما این روزها بیشتر از سفرههای پلاستیکی و بتازگی نیز از سفرههای یکبار مصرف در اندازهها و اجناس متنوع استفاه میشود. استفاده از سفرههای پلاستیکی به دلیل اینکه راحتتر تمیز میشوند و رطوبت و چربی غذا را به سطوح زیرین انتقال نمیدهند و همچنین تنوع بیشتری در طرح و رنگ دارند، رایجتر است. سفرههای یکبار مصرف نیز به سبب خلاص کردن افراد از زحمت تمیز کردن یا شستنشان کاربردی بیشتر یافتهاند.
* سفره
در مورد سفره، بویژه از نوع پلاستیکی لازم است به این نکات بهداشتی توجه کنید:
بهتر است اندازه سفره غذا با تعداد نفرات و تعداد افراد خانواده تناسب داشته باشد تا شستن، پهن کردن و جمع کردن آن راحتتر باشد.
سفرههایی انتخاب کنید که پشت و رویشان معلوم است تا راحت بتوانید همیشه از سطح رویی سفره استفاده کنید. سفرههای پشت کرکدار گرد و خاک و آلودگی بیشتری به خودشان میگیرند. همچنین سفرههایی که سطح صاف دارند نسبت به سفرههایی که طرحهای برجسته دارند بهتر و راحتتر تمیز میشوند.
هنگام چیدن ظروف یا توزیع غذا، روی سفره راه نروید.
تکههای غذا مانند استخوانهای خورش، هسته آلو و.. را در سفره نیندازید برای این کار از ظرف مخصوصی که برای این کار در سفره قرار میدهید، استفاده کنید.
باقی ماندن ذرات ریز غذا در سفره موجب رشد میکروبها و آلودگیها میشود. بعد از غذا خوردن سفره را با یک دستمال نخی نمدار و سپس با یک دستمال خشک تمیز کنید و بعد از از بین رفتن رطوبت آن را تا کنید.
در صورت ریختن غذا در سفره حتما آن را به طور کامل با آب گرم و مایع شوینده بشویید و ریز نور خورشید قرار دهید.
هنگام جمع کردن سفره، ابتدا دو سر سفره را روی هم قرار دهید و سپس آن را به دفعات لازم تا کنید با این کار قسمت زیر سفره که روی زمین بودهاست با سطح داخلی آن که محل قرار دادن غذاست، تماس پیدا نمیکند.
باقیمانده نان را از سفره بردارید. ماندن نان در سفره موجب کپک زدن نان میشود. نان را در پارچهای نخی بپیچید سپس در کیسه پلاستیکی قرار داده و در یخچال نگهداری کنید.
هر دو هفته یکبار سفره غذاخوری را با آب گرم و مایع شوینده بشویید و زیر نور شفابخش خورشید قرار دهید تا خشک شود.
تمیز کردن سفره بعد از غذاخوردن، آن هم سفره بزرگی که تعداد زیادی مهمان در آن غذا خوردهاند، کار آسانی نیست. به همین خاطر بعضیها ترجیح میدهند از سفرههای یکبار مصرف پلاستیکی استفاده کنند و جمع کردن و دور انداختن کل سفره با باقیمانده غذاها و آشغالهای داخل آن را خیلی لذتبخش میدانند غافل از اینکه این کار به محیط زیست آسیب میرساند. بنابراین بهتر است برای حفظ زمین پاک و سلامت آیندگانمان هم که شده، زحمت تمیز کردن و شستن سفره را بپذیریم.
* میز
وقتی سفره روی زمین پهن میشود، هنگام نشستن و برخاستن از روی زمین فشار زیادی به استخوانها و مفاصل زانو و کمر وارد میشود. به همین دلیل خیلیها به ویژه افراد مسن ترجیح میدهند در حالت نشسته و پشت میز غذا بخورند اما در مورد میز غذاخوری هم باید نکاتی مورد توجه قرار بگیرد. نکتههای زیر را بخوانید:
از میز برای قرار دادن اشیا و لوازم دیگر هم استفاده میشود. گاهی ممکن است جاکلیدی، کیف پول و پلاستیک میوه را که همگی حاوی آلودگیهای زیادی هستند، روی میز بگذارید. گاهی هم ممکن است هنگام آشپزی از میز استفاده کنید و سطح میز با مواد خام مانند تخممرغ، گوشت، مرغ و ماهی یا گل و لای سبزی آلوده شود. بنابراین اگر روی میز غذا میخورید باز هم بهتر است هنگام غذا خوردن روی میز سفره بیندازید.
بهتر است از یک سفره یا رومیزی پارچهای که به راحتی بتوانید آن را با آب گرم و مواد شوینده بشویید، استفاده کنید.
بعد از صرف غذا سفره را در سینک ظرفشویی بتکانید و هر چند وقت یکبار آن را با آب گرم و صابون بشویید و بگذارید زیر نور خورشید خشک شود.
بهتر است سطح روی میز غذاخوری شیشهای باشد. تمیز کردن میزهای چوبی یا ترکیب شیشه و چوب مشکل است. چوب را نمیشود با محلولهای شوینده آمونیاکی، سرکه یا محلولهای شیشه پاککن تمیز کرد.
بهتر است میز کنار پنجره یا زیر لامپ باشد تا آلودگیها و کثیفیها زود دیده و برطرف شوند.
در صورت وجود ترک رویه میز را تعویض کنید. ترکها محل مناسبی برای رشد میکروبها هستند و در یک ترک بسیار باریک تعداد بسیار زیادی میکروب جای میگیرد.
سطح میز را حداقل دو بار در هفته تمیز کنید. برای این کار از دستمال نخی تمیز و آب گرم و مایع شوینده استفاده کنید.
علاوه بر سطح رویی، لبههای میز را هم تمیز کنید. در صورتی که سطح میز خیلی آلوده است یک فنجان آب گرم، یک فنجان الکل و یک قاشق غذاخوری سرکه را با هم مخلوط کرده و روی میز اسپری کنید. بعد با دستمال تمیز آن را خشک کنید. در صورت لزوم برای از بین بردن لکهها از فرچه استفاده کنید. سپس روی میز را با دستمال تمیز نمدار پاک کنید و اجازه دهید تا خشک شود.
* پشت میز غذا بخوریم یا روی زمین؟!
معمولا جوانان و آنهایی که در ناحیه زانو، درد یا مشکلی ندارند میتوانند هنگام غذا خوردن یا نشستن در منزل به صورت دوزانو یا چهارزانو بنشینند اما افرادی که در ناحیه زانو یا مفصل ران یا ستون فقراتشان مشکلی دارند و افراد بالای 50 سال که علایم آرتروز یا ساییدگی در مفاصلشان شروع شده، هنگام نشستن باید مسایلی را رعایت کنند تا ناراحتیشان تشدید نشود. توصیه ما به این افراد این است که اگر برایشان امکان دارد در منزل پشت میز و روی صندلی بنشینند.
هنگامی که فرد روی زمین مینشیند و غذا میخورد، مجبور میشود زانوهایش را خم کند یا ستون فقراتاش را هنگام غذا خوردن به سمت جلو خم کند که این حالت، قوز ایجاد کرده و در نتیجه فشار بیشتری بر زانو وارد میشود اما زمانی که فرد روی صندلی مینشیند، میزان فشار، به خصوص روی مفصل زانو کمتر میشود.
از طرفی، وقتی فرد از روی صندلی بلند میشود، فشار کمتری بر زانوهایش وارد میکند تا زمانی که میخواهد از روی زمین بلند شود.
هنگامی که فرد روی صندلی مینشیند باید به این نکته توجه داشته باشد که ارتفاع صندلی باید در حدی باشد که کف پای فرد کاملا روی زمین قرار بگیرد و زاویه رانها و تنه روی 90 درجه باشد، یعنی این زاویه نباید خیلی باز باشد و حالت منفرجه داشته باشد. مثل حالتی که صندلی بلند باشد و فرد مجبور باشد که پاهایش را به حالت مستقیم روی زمین نگه دارد و زاویه بین ران و تنه از حالت قائم خارج شود.
قسمت پشتی صندلی باید کمی به سمت عقب متمایل باشد تا فرد بتواند روی آن راحت باشد.
به افرادی هم که دچار ساییدگی و آرتروز مفصل زانو شدهاند توصیه میکنم در صورت امکان از میز استفاده کنند تا به زانوهایشان فشار کمتری وارد شده و مشکلی برایشان ایجاد نشود. همچنین این افراد بهتر است برای خوابیدن از تخت استفاده کنند تا هنگام بالا و پایین رفتن از روی تخت فشار کمتری روی زانوی خود وارد میکنند.